Nazareth en Zippora

Op de Berg van de Steilte aan de zuidzijde van Nazareth met uitzicht op de Jizreël Vallei. Alle foto’s: © Alfred Muller

Er is maar één berg bij Nazareth die zo steil is dat iemand er in de afgrond kan storten. Dat is de Berg van de Steilte. Deze bevindt zich op een afstand van ruim twee kilometer ten zuidwesten van het oude centrum van Nazareth.

De berg ligt in een park met pijnbomen en kaperplanten. Het park is fraai aangelegd, maar het is jammer dat de gemeente het slecht onderhoudt en het vuilnis op de grond laat liggen. Het hoogste punt, waar de bezoeker er verstandig aan doet niet al te dicht aan de rand van de klif te gaan staan, biedt er een fraai uitzicht op de Vlakte van Jizreël.

Galilea

Nazareth ligt in het midden van Galilea, 24 kilometer ten westen van het Meer van Galilea, op een hoogte van ruim 500 meter. In 1000 voor Chr. woonden hier al mensen. Uit de hellenistische tijd zijn 23 rotsgraven ontdekt. De bewoners leefden van landbouw. De vondsten van olijf- en wijnpersen, bronnen, molenstenen, water- en graanopslagplaatsen bevestigen dit. De archeoloog Bellarmino Bagatti schatte dat het Bijbelse Nazareth  een omvang had van 4 hectare en tussen de 200 en 400 inwoners telde.

De grot in de Basiliek van de Annunciatie. Foto: © Alfred Muller

Dat Natanaël vroeg: “Kan daar iets goeds vandaan komen?”(Joh. 1:46), duidt erop dat de stad weinig aanzien genoot in de tijd van Jezus. In de vroege tijden waren er geen belangrijke wegen in de buurt. In het OT wordt de plaats niet genoemd.

Zippora 

Zes kilometer ten noorden van de kleine stad Nazareth lag Zippori, ook wel Sepphoris genoemd. Na de dood van koning Herodes de Grote, in 4 voor Christus, kwam de Joodse bevolking daar in opstand. Het Romeinse leger onder commandant Varus versloeg de rebellen. De Romeinen verkochten de Joden als slaven. Herodes Antipas, die regeerde in de tijd van Jezus, herbouwde Zippori echter. Het ligt voor de hand dat Jozef als timmerman veel werk had in die grote stad naast zijn dorpje.

Een mozaîek in Zippora. Het kunstwerk wordt wel ‘de Mona Lisa van Galilea’ genoemd. Foto: © Alfred Muller

Nazareth kende een Joods-orthodoxe bevolking in de tijd van Jezus. Hij groeide hier op, samen met zijn vier broers en zusters (vergelijk Mat 13:55). Zijn prediking stuitte op verzet, en Jezus vestigt zich later in Kafarnaüm. De route naar Kafarnaüm was 48 kilometer – te lang voor een dag. Mogelijk trok hij eerst naar Zippori en Kana ten noorden van Nazareth en vandaar via Arbela, Gennesaret  naar de noordzijde van het Meer van Galilea.

Kerken

Vandaag is Nazareth een drukke plaats met 65.000 Arabische inwoners. Ten oosten ervan ligt het Joodse Nazareth Illit met ruim 50.000 inwoners. Op de In het centrum liggen verschillende kerken, die volgens christelijke tradities gebouwd zijn op plaatsen waar belangrijke Bijbelse gebeurtenissen plaatsvonden. De bekendste is ongetwijfeld de Basiliek van de Annunciatie (Aankondiging). Deze kerk werd in de jaren 1955-1969 neergezet op de fundamenten van een kruisvaarderskerk. De kerk uit 1730 die hier stond werd helemaal afgebroken en archeoloog Bagatti leidde daar een uitgebreid archeologisch onderzoek.

Gezicht op het centrum van Nazareth, met in het midden de Basiliek van de Annunciatie (Aankondiging). Foto: © Alfred Muller

Andere bekende kerken in Nazareth zijn de Kerk van St. Jozef, waar Jozef zijn werkplaats zou hebben gehad, de Gabriël Kerk, op de plaats waar volgens de Grieks-orthodoxe traditie Gabriël  aan Maria verscheen, en de Synagoge Kerk, waar Jezus zou hebben onderwezen.

Nazareth Village

In de buurt van de kerken ligt ‘Nazareth Village’. Dat is een door protestanten aangelegde reconstructie van het Nazareth uit de Bijbelse tijd op grond van wetenschappelijke gegevens. In het dorpje kunnen bezoekers zien hoe het leven eruit zag in de tijd van Jezus. We zien er een synagoge, een timmermanswerkplaats, een wachttoren, een wijnpers, een dorsvloer en nog veel meer. Personen in traditionele kledij voeren oude ambachten uit.

De timmerman aan het werk in Nazareth Village. Foto: © Alfred muller

Bijbehorende Bijbeltekst:

“Ze sprongen op en dreven hem de stad uit, naar de rand van de berg waarop hun stad gebouwd was om hem in de afgrond te storten.” Lucas 4:29, NBV

(Dit artikel verscheen eerder ook in Israël Aktueel in de serie Bijbelse geografie en archeologie.)